τι περιλαμβάνει η συμφωνία και τι σημαίνει αυτή για την Ελλάδα — και ποιες είναι οι πιθανές συνέπειες και προϋποθέσεις.

 

Η συμφωνία που υπογράφηκε αφορά τη ExxonMobil 

και τις Energean + HELLENiQ ENERGY Upstream για την εκμετάλλευση υδρογονανθράκων (κυρίως φυσικού αερίου) στο θαλάσσιο τεμάχιο “Block 2” στη βορειο-δυτική Ιόνιο Πέλαγος, κοντά στη δυτική Ελλάδα.

Παρακάτω συνοψίζω τι περιλαμβάνει η συμφωνία και τι σημαίνει αυτή για την Ελλάδα — και ποιες είναι οι πιθανές συνέπειες και προϋποθέσεις.

---

Τι προβλέπει η συμφωνία

Η ExxonMobil θα αποκτήσει 60% μερίδιο στο Block 2, ενώ η Energean θα έχει 30% (από 75%) και η HELLENiQ Energy 10% (από 25%).

Η Energean θα παραμείνει «χειριστής» (operator) κατά το στάδιο της εξερεύνησης. Αν γίνει ανακάλυψη υδρογονανθράκων, τότε η ExxonMobil θα αναλάβει το χειρισμό στο στάδιο ανάπτυξης.

Το Block 2 θεωρείται το πιο «ώριμο» τεμάχιο στην Ελλάδα σε όρους ετοιμότητας για γεώτρηση.

Προβλέπεται ότι η πρώτη διερευνητική γεώτρηση μπορεί να αρχίσει τέλη 2026 ή αρχές 2027, εφόσον δοθούν όλες οι απαιτούμενες άδειες και πιθανώς επεκταθεί η περίοδος εξερεύνησης.

Δεν έχει γίνει δημόσιο γνωστό το ακριβές ποσό επένδυσης που θα καταβληθεί — υπάρχει εκτίμηση ότι μπορεί να είναι μεταξύ 50 εκατ. και 100 εκατ. δολαρίων για κάποιες φάσεις.

Δεν είναι απολύτως ξεκάθαρο εάν τα αποθέματα θα είναι πετρέλαιο ή φυσικό αέριο — τα δημοσιεύματα μιλούν κυρίως για φυσικό αέριο.

Δεν είναι ξεκάθαρο ποιοι θα είναι οι όροι διανομής των ωφελημάτων (φόροι, μερίσματα, συμμετοχή του ελληνικού κράτους) — αυτές οι λεπτομέρειες θα περιληφθούν στις άδειες και συμβάσεις που θα ακολουθήσουν.

Ποιο είναι το ποσοστό που κερδίζει η Ελλάδα

Σύμφωνα με τον ελληνικό νόμο για τους υδρογονάνθρακες (Ν.4001/2011):

> Το ελληνικό Δημόσιο εισπράττει συνολικά περίπου 40%–50% των καθαρών κερδών
από κάθε έργο εκμετάλλευσης, μέσω:

1. Ροή δικαιωμάτων (royalties): 5% – 20% επί της αξίας παραγωγής

2. Φόρο εταιρικών κερδών: 20%

3. Ειδικός φόρος υδρογονανθράκων: 5%

➤ Άρα συνολικά, το ποσοστό που παίρνει το ελληνικό κράτος κυμαίνεται μεταξύ 30% και 50% ανάλογα με την παραγωγή και τις τιμές.

> Σε απλή φράση:
Για κάθε 1€ κέρδους από πετρέλαιο/φυσικό αέριο, η Ελλάδα παίρνει περίπου 0,40–0,50€.

Για το συγκεκριμένο Block 2 (Ιόνιο)

Τα ακριβή ποσοστά δικαιωμάτων (royalties) που εφαρμόζονται στο Block 2 δεν έχουν δημοσιευτεί αριθμητικά προς το κοινό, αλλά ο νόμος ισχύει ίδιος σε όλες τις παραχωρήσεις.

---

📌 Συνοπτικά

Τι παίρνει η Ελλάδα Ποσοστό

Royalties (δικαιώματα) 5%–20%
Φόρος κερδών 20%
Ειδικός φόρος υδρογονανθράκων 5%
✅ Σύνολο για το Δημόσιο ≈ 40%–50

Πώς γίνεται το Δημόσιο να παίρνει ~40–50% ενώ η ExxonMobil έχει το 60% του κοιτάσματος;

Γιατί άλλο πράγμα είναι το ποσοστό συμμετοχής στην κοινοπραξία
και άλλο το ποσοστό των εσόδων που εισπράττει το κράτος από φόρους και δικαιώματα.

🔹 Τι σημαίνει το «η ExxonMobil έχει 60%»

Αυτό σημαίνει ότι:

Αν το έργο βγάλει κέρδος 100 εκατ. €

Η ExxonMobil παίρνει 60 εκατ. €

Οι άλλες εταιρείες παίρνουν τα υπόλοιπα 40 εκατ. €

Αυτά είναι επιχειρηματικά κέρδη μεταξύ των εταιρειών.

---

🔹 Τι σημαίνει «το κράτος παίρνει 40%–50%»

Το Δημόσιο δεν είναι μέτοχος στην εταιρεία.
Δεν παίρνει ποσοστό από τα κέρδη της ExxonMobil.

Παίρνει δικαιώματα και φόρους πάνω στην παραγωγή και στα κέρδη.

---

📊 Παράδειγμα με αριθμούς (για να γίνει κατανοητό)

Ας πούμε ότι από την πώληση φυσικού αερίου/πετρελαίου προκύπτουν:

Έσοδα έργου: 100 εκατ. €

1. Το κράτος παίρνει πρώτα:

Royalties (π.χ. 15%) → 15 εκατ. €

2. Απομένουν 85 εκατ. € για τις εταιρείες

3. Από τα 85 εκατ. €, αφού βγουν τα έξοδα, π.χ. μένουν 50 εκατ. € καθαρό κέρδος

4. Πάνω σε αυτό το κέρδος το κράτος παίρνει:

20% φόρο κερδών

+ 5% ειδικό φόρο υδρογονανθράκων

→ 25% των καθαρών κερδών
→ 25% × 50 εκατ. = 12,5 εκατ. €

---

✏️ Τελικό αποτέλεσμα για το κράτος:

Royalties (15%) 15 εκατ. €
Φόροι στα κέρδη (25%) 12,5 εκατ. €
Σύνολο για κράτος 27,5 εκατ. €

➡️ 27,5% από τα συνολικά έσοδα
➡️ ≈ 45% από τα καθαρά κέρδη των εταιρειών

Άρα, το κράτος δεν παίρνει ποσοστό από το κοίτασμα, αλλά παίρνει μεγάλο ποσοστό από τα χρήματα που παράγει το κοίτασμα.

---

🔑 Με μια πρόταση

> Η ExxonMobil έχει το 60% της επιχείρησης.
Η Ελλάδα παίρνει 40–50% από τα οικονομικά αποτελέσματα της επιχείρησης μέσω φόρων και δικαιωμάτων.